جامعه ایرانیان استرالیا
ایرانیان در بدو ورود به استرالیا با مشکلات بسیاری دست به گریبانند، و عمدتا ندانستن زبان انگلیسی معضل بزرگ آنان است، اما با گذشت زمان تلاش می کنند خود را با جامعه چند فرهنگی استرالیا انطباق دهند. معمولا کوشش در جهت انطباق با جامعه پس از کسب اقامت دائم و یافتن شغل صورت می گیرد.
استرالیا ششمین کشور پهناور جهان است. وسعت آن دو برابر اتحادیه اروپا و سی و دو برابر بزرگتر از بریتانیاست. بر اساس آخرین دادههای موجود، جمعیت استرالیا در سال ۲۰۲۴ حدوداً ۲۶.۷ میلیون نفر است که ۲۹.۵ درصد از این جمعیت در خارج از استرالیا متولد شده اند. در این میان، بریتانیایی ها با بیش از یک میلیون نفر بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند و به ترتیب متولدین هند، چین، نیوزیلند، فیلیپین ویتنام قرار دارند.
شاید بتوان گفت تمامی اقوام جهان در این سرزمین گسترده گرداگرد هم جمع آمده اند و روزگار می گذرانند. تاکنون، سیاست مهاجر پذیری دولت استرالیا نقش مهمی را در ترکیب جمعیتی ایفا کرده است. استرالیا در کنار آمریکا، بریتانیا، کانادا و نیوزیلند از جمله کشورهای مهاجرپذیر دنیا به شمار می رود که با اتخاذ سیاست پلورالیسم فرهنگی، توانسته اقوام مختلف جهان را گرد هم آورد.
در اوایل دهه هفتاد میلادی، جایگزینی رویکرد ایجاد جامعه ای مبتنی بر پلورالیسم فرهنگی بجای سیاست پیشین همگونی فرهنگی — که نظر به اختلاط و یکسان سازی فرهنگها داشت — سبب شد تا بسیاری از مردم در استرالیا ماوی گزینند. رویکرد جدید دولت که تاکید بر حفظ ارزشهای قومی در درون جامعه و در عین حال برخورداری از تساوی تمامی اقوام داشت از سالهای ۱۹۷۲ شروع شد و در عمل از سالهای ۱۹۸۳-۱۹۷۵ کارایی خود را نشان داد.
بر مبنای این سیاست، هویت فرهنگی حق مساوی برای تمامی اقوام ساکن استرالیا بشمار می رود و بدلیل برخورداری از این حق، افراد می توانند میراث ملی -فرهنگی خود را در درون جامعه استرالیا تبلیغ کرده و آزادی مذهبی داشته باشند. اتخاذ این رویکرد سبب شد در اوایل دهه هفتاد میلادی کارگران نیمه ماهر ایرانی عازم استرالیا شوند و در آنجا مشغول به کار شوند.
ایرانیان در استرالیا
از دیر باز، ایرانیان نیز همچون اقوام دیگر جهان، پا به این سرزمین پهناور گذاشتند. حضور ایرانیان در استرالیا سابقه ای طولانی دارد و به دهه ۳۰ و ۴۰ میلادی باز می گردد؛ زمانی که تعداد اندکی از دانشجویان ایرانی برای کسب تحصیل به استرالیا آمدند. ولی چنانچه بخواهیم تاریخی را برای مهاجرت ایرانیان به استرالیا مشخص کنیم ابتدای دهه هفتاد را می توان شروع مناسبی دانست.
آمار منتشر شده در سال ۲۰۰۵ از سوی اداره آمار استرالیا نشان می دهد از آن زمان تا سال ۱۹۸۶ فقط ۷۴۹۶ ایرانی در استرالیا زندگی می کردند که این میزان پنج صدم در صد از جمعیت ۱۵۶۰۲۱۵۶ نفری آن زمان استرالیا را تشکیل می داد.
به مرور زمان، بدلایل مختلفی همچون وضعیت نابسامان اقتصادی در ایران، مشکلات سیاسی در منطقه خاورمیانه، رفاه بیشتر و ادامه تحصیل، به میزان ورود ایرانیان افزوده شد تا جایی که در سال ۱۹۹۱ این تعداد به ۱۲۹۱۴ نفر افزایش یافت که ۸ صدم درصد از کل جمعیت آن زمان را شامل می شد. بر اساس آخرین آمار، تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ تعداد ۷۰۸۹۹ نفر ایرانی در استرالیا زندگی می کنند که عمده آنان در ایالت نیو ساوث ویلز و ویکتوریا سکنی گزیده اند.
وضعیت اجتماعی و اقتصادی ایرانیان
نسل سوم ایرانیان در استرالیا در عرصه های مختلف زندگی حضوری فعال دارند. ایرانیان ساکن استرالیا، شامل اقوام مختلف ایرانی هستند و در درون خود، جامعه ای چند فرهنگی را تشکیل می دهند. از لحاظ دینی، دارای مذاهب مختلف هستند که با پیشینه قومی آنان در هم آمیختگی دارد.
بر اساس نظرسنجی ها، اگرچه ایرانیان در بدو ورود به استرالیا با مشکلات بسیاری دست به گریبانند، و عمدتا ندانستن زبان انگلیسی معضل بزرگ آنان است، اما با گذشت زمان تلاش می کنند خود را با جامعه چند فرهنگی استرالیا انطباق دهند. معمولا کوشش در جهت انطباق با جامعه پس از کسب اقامت دائم و یافتن شغل صورت می گیرد.
ورود به استرالیا
عموما ایرانیان از چند طریق وارد استرالیا می شوند که از آن میان می توان به مهاجرت، پناهندگی، از طریق اقوام و یا ادامه تحصیل اشاره کرد. از سال گذشته میلادی رشد اقامت های تجاری و کار بین ایرانیان صورت گرفته است.
در گذشته ای نه چندان دور، مهاجرین غیرقانونی بی شماری نیز از ایران به استرالیا وارد می شدند که از سال ۲۰۱۲ و با توجه به اجرا گذاشت قوانین سخت گیرانه برای پناهندگانی که بصورت غیرقانونی وارد استرالیا میشوند، تعداد پناهندگان غیرقانونی که با قایق خودشان را به استرالیا میرسانند تقریبا به صفر رسیده است.
دانشجویان ایرانی در استرالیا
بر اساس آخرین آمار منتشر شده در سال ۲۰۲۰، در حدود ۳۶۵۰ دانشجوی ایرانی در دانشگاههای استرالیا مشغول به تحصیل هستند، همچنین بسیاری از ایرانیان در مقاطع مختلف تحصیلی با اعطای بورسیه از جانب دولت توانسته اند به استرالیا وارد شده و در موسسات تحقیقاتی مشغول به کار شوند.
پدیده فرار مغزها را می توان در اینجا نیز شاهد بود زیرا عمده دانشجویان و محققان ایرانی پس از ورود به استرالیا درخواست مهاجرت می کنند که معمولا در کسب آن موفق می شوند.
وضعیت فرهنگی
در قیاس با دیگر جوامع، تعداد سازمانهای غیر دولتی ایرانی در استرالیا بسیار اندک است و شاید به تعداد انگشتان یک دست نیز نرسد و فعالیتهایی که در زمینه فرهنگی نیز صورت می گیرد بطور کلی گسسته و از دید بعضی، ناکافی است.
فعالیتهای فرهنگی در استرالیا ناکافی است
عدم اطلاع رسانی بموقع از رخدادهای فرهنگی، کمبود منابع فارسی، نبود تقویم فرهنگی و همچنین عدم انتشار خبرنامه های فرهنگی هنری نیز مسائل دیگری است که در میان جامعه ایرانیان به چشم می خورد.
این در حالی است که دولت استرالیا سالیانه اعتبارات و بودجه هایی را در جهت شناساندن فرهنگ ملل در نظر می گیرد، اما تاکنون نشانه ای از به کارگیری این بودجه ها در زمینه پیشبرد فرهنگ جامعه ایرانی دیده نشده است.